Masterplan Park Vogelenzang *3
Juli 2024 Deel 3. DIVERSITEIT & FASEREN
Begin jaren ’80 is het park als bosplantsoen aangeplant door Staatsbosbeheer. Deels gemengd en deels met alleen Populier. In 1991 is het beheer omgezet naar begrazing met Schotse hooglanders. De huidige landschapsstructuur laat de oude kreek en polderverkaveling als deel van de ontstaansgeschiedenis nog zien. De conditie van het park gaat echter door het hoge grondwaterpeil en bodemdaling snel achteruit. Het natuurlijk verval is hoog.
Een gezond ecosysteem begint bij het bodem- en watersysteem, reagerend op klimaat. In overleg met Waterschap Hollandse Delta is een veerkrachtig watersysteem ontworpen. Met natuurvriendelijke oevers, plasbermen, terugbrengen of vergroten van waterpartijen en principes voor baggeren en herprofilering. Daarbij hebben we praktisch gewerkt; water maken waar het al nat is. Ook worden ecologische maatregelen uitgevoerd zoals aanleg van houtrillen, amfibieënpoel, ooievaarsnest, nestkasten, bijenburcht, oeverzwaluw-/ijsvogelwand.
Daarnaast is een bosstrategie ontwikkeld met strategische verjonging door ophoging in rabatten en dunningen met aanleg van groeiterpen. Oude beproefde principes toegepast in bosbeheer. Zo wordt ook de landschapsstructuur en cultuurhistorie versterkt en ontstaan meer gradiënten voor nieuwe bosontwikkeling. Toegepast is een horizontale zonering en verticale gelaagdheid in een zoom-mantel-kern vegetatie ter bevordering van de biodiversiteit. Zo sluiten we mede aan bij de landelijke bosstrategie.
Met bewoners en stakeholders is voor een goede toegankelijkheid gekeken naar de routing door het park. Korte en lange wandelrondjes of een avontuurlijker laarzenpad. Natuurrecreatie is uitgebreid met bankjes, picknickplekken, visspots, hondenuitrenvelden, natuurijsbaan, poldertuin, boomgaard met buitenlokaal, KinderVakantieSpelen en natuurspeelplek. Voor een voedende verbinding met de aanwezige natuur zijn op strategische plekken informatieborden opgenomen. Met plek voor een levend verhaal met bv een QR-code naar waarnemingen-nl of activiteiten van belanghebbenden. Ook is er plaats voor momentbomen.
Faseren is meebewegen met de ontwikkeling van de aanwezige biotopen, het klimaat en gebruik door bewoners. We willen de natuur de tijd geven en actief kunnen anticiperen op ontwikkelingen. Daarom is voor het masterplan een gefaseerde uitvoering van 7-10 jaar voorzien. Zo kunnen we ook slim en circulair omgaan met hergebruik van bagger uit de sloten. En geschikte vrijkomende grond uit gemeentelijke bouwprojecten een kansrijke herbestemming geven. Daarom zijn ontwerp, beheer en uitvoering tegelijkertijd bekeken en geïntegreerd in dit voorlopig Masterplan.
Met veel dank is dit samen met de projectgroep (zie deel 1) opgesteld. Dat deed ik als landschapsarchitect en supervisor i.s.m. Bieke Van Hees. Meer info: Gemeente Nissewaard/werk-in-uitvoering